Susam, besin değeri zengin ve sağlık için birçok önemli fayda sağlayan bir bitki olarak bilinir. Bu faydaların büyük bir kısmı, susamın içerdiği temel bileşenlere dayanır. Susam bitkisinin içeriğinde yer alan her bileşen yetiştirilme koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Örnekleyecek olursak sıcak preslenmiş susam yağı, soğuk pes yada rafine susam yağına göre daha yüksek miktarda sesamol, sesamin ve lignan içermektedir. Susam içerisinde yer alan lignan, etkilendiği faktörlere göre değişkenlik gösterebilir. Bu faktörlere baktığımızda, hava koşulları, toprağın verimliliği, yetiştirilme şartları, sulama, gübreleme ve hasat zamanları etkin bir rol oynar. Bu etkenler ile elde edilen susam tohumları birçok ülkedeki susam fabrikalarında (Orta Asya, Türkiye, Batı Avrupa, Hindistan vs.) birçok işleme tabi tutularak tüketicilere hazır hale getirilir. Susamın bu üretim fabrikalarındaki en aktif rolü; tahin, pastalık susam, simitlik susam, lokumluk susam, sortex susam, tahin kreması, çifte kavrulmuş tahin ve helva gibi alanlardır. Zirve tahini yine susamı bu tip ürünlerde kullanarak müşterilerin tüketimine hazır hale getirir. Susamın kullanıldığı alanlara bir önceki makalemizde değindiğimiz için bu makalede susamın içerisinde yer alan bileşenlere değineceğiz.

İşte sesamin, sesamolin, sesamol ve sesaminol gibi susamın gücünü oluşturan bileşenler:

1. Sesamin

Sesamin, susam tohumu bitkisinin temel bileşenleri içerisinde yer alan antioksidan özelliğe sahip bir lignan türüdür. Susam içerisinde bulunan bu bileşen birçok besin takviyelerinde kullanılır. Araştırmalara göre sesamin, ağırlıklı olarak antioksidan özelliğe sahiptir. Sağlık açısından ise lipit metabolizmasını düzenleyerek, kan basıncını dengeler ve anti-tümor özelliği bulunur. Vücutta metabolize edilirken, çeşitli formlarda bulunabilir ve atılımı genellikle safra, idrar ve dışkı yoluyla gerçekleşir. Sesamin ayrıca susamın karakteristik lezzet ve aromasından sorumlu olan bileşiklerden biridir. Bu bileşik, susam yağı ve diğer susam bazlı ürünlerde bulunabilir.

2. Sesamolin

Sesamolin, susamda bulunan önemli bir lignandır. Antioksidan özelliklere sahip olmasına rağmen, sesamole göre daha zayıftır. Ancak, belirli ısıtma koşulları sağlandığında sesamolinin yavaş yavaş sesamole dönüşebilir. Bu özellik sayesinde, sıvı ve katı yağların antioksidan özelliklerini artırmak için sesamolin ilavesinden yararlanılır.

3. Sesamol

Sesamol, susamda düşük seviyelerde bulunmasına rağmen, susam yağının ana lezzet bileşeni ve kalite stabilizatörüdür. Ayrıca, güçlü antibakteriyel ve antioksidan özellikleri bulunur. Güneş ışığı altında stabil olduğu ve bazı gıda katkı maddeleriyle uyumlu olduğu gözlemlenmiştir. Ancak güçlü oksidanlarla birlikte kullanılamayacağını da göstermiştir.

4. Sesaminol

Sesaminol, susam içerisinde yer alan ve yağda çözünebilen önemli bir lignandır. Susam tohumları içerisinde düşük seviyelerde yer almasına rağmen, iyi derecede antioksidan özelliklere ve termal stabiliteye sahiptir. Asidik koşullar altında, sesamolin kolaylıkla sesaminole dönüşebilir.

Susamın temel bileşenleri, sağlığımız için birçok fayda sağlayan güçlü bileşenlerdir. Sesamin, sesamolin, sesamol ve sesaminol, antioksidan özelliklerinden hormonal dengenin desteklenmesine kadar geniş bir yelpazede etkiye sahiptir. Bu bileşenler alanında uzman kişilerce birçok alanda tercih edilir. Zirve tahini, susamın bu benzersiz özelliğinden faydalanarak tahin üretimini gerçekleştirir. Toptan tahin üretiminin yanı sıra Zirve Susam ile Sesamel ürünü olan tahin kremasını ortaya çıkarır. Zirve Tahin gibi ülke çapında bulunan birçok firmalar (bu firmaları, ücretsiz firma rehberlerinden bulabilirsiniz!), susamın bu benzersiz özelliklerini kullanarak tüketiciye uygun birçok ürün ortaya çıkarır. Tahin susam uyumu da diyebiliriz. Ana maddesini susamın oluşturduğu nihai ürünler yurt içi ve yurt dışı pazarında, ithalat ve ihracatta kullanılarak ülke ekonomisine katkıda bulunur. Ayrıca susam içerisinde yer alan bu temel bileşenler doğru kullanıldığında, vücut sağlığını desteklemeye de yardımcı olur.